Süleyman YAŞAR
Dolar 2 liranın
altına iner mi
Türkiye enflasyonu düşürmek isterken Avrupa enflasyonu
çoğaltmak istiyor. Ama enflasyon artacağına azalıyor. Ve mayıs
ayında enflasyon Euro Bölgesinde yüzde 0,5e geriledi. Böylece
hedef enflasyon oranı olan yüzde 2den epeyce uzaklaştı.
Peki, enflasyonun düşmesi iyi değil mi sorusu aklınıza
gelebilir.
Hemen cevaplayalım, enflasyonun gelişmiş ülkelerde yüzde 2nin
altına gerileyip sıfıra doğru yaklaşması ekonomide durgunluk
yaratıyor. Çünkü fiyatlar daha da düşecek bekleyişi tüketimi
azaltıyor. Tüketim azalınca stoklar arttığından üretim azalıyor.
Böylece yatırımlar duruyor. Tabii beraberinde işten çıkartmalar
başlıyor işsizlik çoğalıyor. İşte bu nedenle özellikle gelişmiş
ülkelerde yüzde 2, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 4 düzeyinde
bir enflasyon ekonominin canlı tutulması için hedeflenen
enflasyon düzeyi oluyor.
Peki, niye yaptık bu kısa açıklamayı?
Şundan yaptık, Avrupada enflasyonun gerilemesi Avrupa Merkez
Bankasını telaşlandırdı. Çünkü banka enflasyonun yükseleceğini
düşünüyordu. Tabii tam aksi olup fiyatlar gerileyince bu defa
banka mevduat için gelen paranın faiz oranını eksi 0,10a,
normal fonlama faiz oranını yüzde 0,15e, marjinal fonlama faiz
oranını yüzde 0,40a geriletti. Bunun yanında reel ekonomiyi
desteklemek için kredi olanaklarını artırdı. Bu arada 400 milyar
euro tutarında kredi verebileceğini açıkladı.
Gelelim bankanın aldığı bu kararların Türkiyeye etkisine...
Bankanın aldığı bu kararlar tabii Avrupa ekonomisini
canlandırmanın yanında Gümrük Birliğine üye olan Türkiye
ekonomisini de etkileyecek. Her şeyden önce ucuz euro taşıma
ticaret için Türkiyeye gelecek. Çünkü Türkiyede yüksek olan
faizler küresel yatırımcı için cazip oluyor.
Yine hem hisse senetleri hem de gayrimenkul fiyatları Türkiyede
göreli olarak ucuz düzeyde seyrediyor. Dolayısıyla ucuz euro,
hisse ve gayrimenkul talebini çoğaltacak. Bu arada doğrudan
yatırımlar da artacak. O hâlde Türkiyeye gelen euro Türk
parasını değerlendirecek.
Bu arada hemen belirtelim, Merkez Bankası tüketici fiyatları
bazlı reel kur endeksi yıl başında 101.75 düzeyindeydi, mayıs
ayında 110.24e yükseldi. Bu yükseliş Türk parasının yıl
başından günümüze yüzde 9 oranında değerlendiğini bize
gösteriyor.
Anlayacağınız, Amerikan Merkez Bankasından beklenmedik bir
uygulama gelmediği takdirde Türk parası değerlenmeye devam
edecek. Hatta Merkez politika faizlerini indirse de Türk parası
değerlenebilir. Çünkü ucuz euronun geleceği ülkelerden bir
tanesi Türkiye oluyor. İşte bu nedenle dolar 2 liranın altına
inebilir.
KAYNAK : http://www.taraf.com.tr/yazilar/suleyman-yasar/dolar-2-liranin-altina-iner-mi/30003/ |