Putin:
Türkiye'yle kısıtlamaları kaldırdığımızı bugün ilan edebiliriz
Erdoğan: Domates dışında bütün konularda mutabık kaldık
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir
Putin, ortak basın toplantısı düzenledi.
Putin, Türkiye ile Rusya arasındaki normalleşme sürecinin
tamamlandığını söyledi.
Putin, ayrıca Türkiye ile karşılıklı tarım kısıtlamalarının ne
zaman kaldırılacağına ilişkin bir soruya, "Bugün bunu ilan
edebiliriz. Yaptırımlar her şekilde ekonomiyi kötü etkiler"
dedi. Erdoğan da domates dışında bütün ürenler konusunda mutabık
kalındığını ifade etti.
Toplantıda yapılan ortak açılamadan satırbaşları şöyle:
Putin:
Özellikle Orta Doğu ve Suriyedeki sorunu görüştük. Erdoğan ile
hemfikiriz ki Suriye itilafının çözümü sadece siyasi ve
diplomatik yöntemle olacaktır. Rusya ve Türkiyenin etkin rolü
sayesinde Suriye ordusu ve silahlı muhalifler arasındaki
çatışmayı durdurup ortak müzakere masasına oturtabildik.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü zirvesi 22 Mayısta
İstanbulda yapılacak.
Erdoğan:
Öncelikle Sayın Putin nezdinde Rus muhataplarımıza gösterdikleri
misafirperverlikten dolayı teşekkür ediyorum. 2016 Ağustos
ayından bu yana Sayın Putinle beşinci kez bir araya geldik. Sık
sık telefonda görüşüyoruz. Siyasi ilişkilerimizde arzu edilen
ivmeyi yakalıyoruz. Çok daha ileri taşınması noktasında her iki
tarafta da güçlü bir irade bulunuyor. İki ülke liderliğinin
çeşitli sınamalar karşısında gösterdiği sağduyunun büyük önemi
var. Bugünkü görüşmemizde aldığımız kararları ve yapılanları
tekrar gözden geçirme fırsatını bulduk. Ekonomi kurmaylarımız
sık sık bir araya geliyor. Engellerin kaldırılması için yoğun
çaba sarfediyorlar. İnanıyorum ki neticelerini görmeye
başlayacağız.
Türk Akım ve Akkuyu konusundaki işbirliğimiz ise kendi
mecrasında hassasiyetle ilerliyor. Sayın Putinle bugünkü
görüşmemizde Suriye başta olmak üzere bölgesel sorunları ele
almış olduk.
Çok sevdiğim bir Rus atasözü var. Kim neresi ağrıyorsa, orasını
konuşur diye. Suriyeli çocukların her gün ölümle burun buruna
gelmeleri bizlerin ortak acısıdır. Suriye ile 911 kilometre
sınırı olan, aynı kumaştan kesilmiş bir ülkeyiz. Hemen
yanıbaşımızdaki çocuk feryatlarına nasıl duyarsız kalabiliriz.
Çocukların, kadınların, yaşlıların kimyasal ve konvensiyonel
silahlarla öldürülmesine nasıl seyirci kalabiliriz? 3 milyon
insan şu an yaşam mücadelesi veriyor. Görüşmeye devam edeceğiz.
Masumların çığlıklarına kulaklarımızı tıkamadan çözüm
arayışlarımızı sürdüreceğiz.
Dostum Putin de bu drama son vermeyi arzu ediyor. Ateşkes
rejiminin hayata geçirilmesinde kendisinin büyük emeği ve çabası
olacağına inandım, inanıyorum. Çatışmasızlık, siyasi çözüm
çalışmalarının başarıya ulaşması için önemli bir fırsat
penceresi oluşturmuştur. Garantörler olarak yükümlülüklerimizi
yerine getirme konusunda son derece hassas hareket etmeliyiz.
Bazı çevreler tüm enerjilerini süreci sabote etmeye harcıyor. Bu
unsurların sahayı provoke etmek için neler yaptıklarını da çok
iyi biliyoruz. En bariz örneği kimyasal saldırıdır. Böyle vahşi
bir saldırı kimsenin yanına kâr kalamaz, kalmamalıdır. Bugün
Sayın Putinle sorumluların cezalandırılmalarında hemfikir
olduğumuzu gördük.
Suriye krizinin çözümü elbette siyasi süreç neticesinde hâl
yoluna girecektir. Öncelik Suriyede akan kanın durdurulması,
toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin kurulmasıdır.
Suriyedeki tüm terör örgütleriyle mücadeleyi Suriyenin
geleceği, Suriye halkının bekası ve dünyanın huzuru bakımından
gerekli görüyoruz. Terör örgütleri arasında ayrım yapmıyoruz.
YPG, DEAŞ, El Kaide bizim nazarımızda aynıdır. Bunların tamamı
kandan, kaostan ve gözyaşından beslenen vampirlerdir. Terör
örgütlerinin kökünün kazınması hepimizin ortak sorumluluğudur.
Güvenliğimizi tehdit eden düşman bir yapının kurulmasına izin
veremeyiz. Her türlü önlemi almayı sürdüreceğiz. Nisanda
yapılan terör saldırılarında hayatlarını kaybeden Rus
vatandaşları için taziyelerimi iletiyorum.
Moskovada yapılan eylemlerle, İstanbulda, Brükselde, Kabilde
ya da Pariste yapılan hain eylemlerin hiçbir farkı yoktur.
Terörle mücadelesinde Rus dostlarımızın yanında olduklarını
bilmelerini istiyoruz. Karadenizde Rus askerlerin hayatını
kaybettiği kaza için geçmiş olsun diyorum. Kazada can kaybının
yaşanmaması en büyük teselli olmuştur.
Soru cevap
Suriye krizinin çözümü noktasında güvenli bölge gündeme geldi
mi?
Erdoğan: Başından itibaren her yerde güvenli bölge ifadesini
kullandım. O da ağırlıklı olarak Rai-Cerablus arası ve güneye
doğru olan, yaklaşık 4 bin, 5 bin kilometrekarelik bir alan. Ama
şimdi bir de çatışmasızlık bölgesi çıktı ki, bu bölge de İdlib
bölgesi. Temenni ederim ki, bu çatışmasızlık bölgesi korunmaya
devam eder. Bugün Sayın Başkanla onu da yine harita üzerinde
ayrıca müzakere ettik, görüştük. Astanadaki önemli konulardan
bir tanesi de bu.
Putin: Siyasi sürecin sonuçlanması için ateşkesin sürmesi lazım.
Rusya, Türkiye, İran en büyük katkıda bulunan ülkelerdir. Biz
hep bu rejimin nasıl daha sağlam hale getirileceğini
konuşuyoruz. Yöntemlerden biri bu bölgelerin oluşturulması. Bunu
zaten ABD Başkanının açıklamalarından birinde çatışmasızlık
bölgesi ifadesi kullanıldı. Anladığım kadarıyla ABD yönetimi bu
girişimi destekliyor. Rus tarafı bir öngörüşme yaptı Şam ve
Tahranla
Hepimizin ortak düşüncesi belirli mekanizmaların
oluşturulması noktasındadır. Bu konuda Türkiye Cumhurbaşkanıyla
görüşlerimiz ortak. Kendi ülkelerinin kaderini Astanadaki
ülkeler tayin edecek. Biz de garantörler olarak bu
mekanizmaların ileride de gelişmesi için elimizden geleni
yapacağız.
Ne zaman tam olarak normalleşme olacak? Bazı kısıtlamalar hala
kaldırılmadı. Domateslerden bahsediyoruz öncelikle. Türkiye de
bazı engelleyici tedbirler getiriyor, ayçiçek yağı, buğdayla
ilgili. Bu sorun nasıl çözülebilir?
Bugün bunu ilan edebiliriz. Yaptırımlar her şekilde ekonomiyi
kötü etkiler. Domates yatırımlara tabi olan tek ürün değil.
Giyim, hizmetler, iş gücü, inşaat sektörü, birçok konuyla ilgili
yaptırım uygulanıyordu. Hepsinin kaldırılacağı konusunda
mutabakata vardık. Şöyle bir şey mümkün, bazı uzmanların,
devamlı olarak ülkemizi ziyaret edenlerin Rusyayı ziyaret
edenler için tabii ki kolaylık sağlanabilir. Elbette biz
pazarımızı Türk domatesine sonsuza kadar kapatmayacağız.
Erdoğan: Bugün domates dışında bütün konularda gıda, tekstil,
mutabık kaldılar. Türk domatesini tavsiye ederiz, lezzetlidir.
Ara formülle bu süreci de inşallah belli bir zemine oturtacağız.
Arkadaşlarımız iyi bir çalışma yaptılar. Domateste bazı soru
işaretleri dışında mutabık kaldılar. Normalleşme sürecinin
ötesine geçiyoruz, yeni bir süreç başlıyor. Hayırlı olsun.
10 Martta söz verdiniz ki Türk iş adamları için vize
kısıtlamaları kaldırılacaktır demiştiniz.
Putin: Uygulanan kısıtlamalar bizim ortaya çıkan bir trajik
olaydan sonra ortaya çıkmıştır. Görüyoruz ki Türkiye de üzüntü
duyuyor. Bizim üreticilerimiz kredi almıştır, bu masrafları
karşılamak zorundadır. Sayın Cumhurbaşkanı haklı olarak söyledi
ki, Türk domatesleri daha ucuz. Biz de tüketiciler daha ucuz mal
alsınlar isteriz ama Rusyada tarım sektörünün gelişmesini
istiyoruz. Kredi alanlar zarara uğrasın istemiyoruz. Yatırım
süreci bittikten sonra olumlu adımlar atacağız. Dışarıdan da
belli mevsimlerde ürün alıyoruz. Dolayısıyla şu konuda anlaştık
ki bu özellikle bazı mevsimlerde Türk ortaklarımız diğer
ülkelerle aynı rekabetçi koşullar altında faaliyet göstermeli.
Çatışmasız bölgeler konusu kimin girişimiydi, koordinasyonu kim
sağlayacak? Herhalde uçuşa kapalı bölgeler olacak. Sizce
oluşturulması ülkenin toprak bütünlüğüne bir zarar vermez mi?
Putin: Ortak görüşümüz ülkedeki ateşkes rejiminin sağlanmasına
katkıda bulunacaktır. Her türlü çatışmanın durdurulması siyasi
diyaloğun temel garantisidir. Suriyede farklı siyasi görüşler
olabilir ama halk ne şekilde birleşecek, ne şekilde ortak
noktalar bulunacak. Bu çözümlerin bulunması gerekiyor. El Nusra,
IŞİD gibi örgütlerle mücadele edeceğiz. BMnin terör örgütü
listesindeki herkesle mücadele edeceğiz. Adı ne olursa olsun,
önemli olan çatışmaların durdurulması ve bunun denetlenmesi ve
garanti edilmesi gerekiyor. Uçuşlara gelince, uçuşlara kapalı
olacak. Orada askeri hareketlilik olmazsa olmayacak. İstihbarat
güçlerimiz temas halinde.
KAYNAK : www.t24.com.tr
|