Andrey
Rudomah: Kafkasyaya doğayı katletmeyen bir turizm anlayışı
gerekli
Kuzey Kafkasya Çevre İzleme Örgütü koordinatörü Andrey Rudomah,
örgütün faaliyetleri ve maruz kaldığı baskıları anlattı.
Kuzey Kafkasya Çevre İzleme Örgütü bölge dışında ve hatta Rusya
sınırları dışında da tanınıyor. Geçtiğimiz günlerde ülkenin
birçok şehrinde ve yurt dışında örgütünüzün üyesi Yevgeni
Vitişkoya destek mitingleri yapıldı. Krasnodar Kray valisi
Tkaçevin yazlığı diye adlandırılan yeri çevreleyen çite yazı
yazdığı için şartlı tahliyesi iptal edildi ve bir yıl önce
aldığı cezadan dolayı hapse gönderildi.
Bu, Soçi 2014 Olimpiyatları hazırlıklarından hoşnut olmayanları
yıldırmaya yönelik bir eylemdi. Bir yılda değişen tek şey ise
EkoVahtaya karşı baskıların artmış olması. Görünen o ki,
örgütünüzü tasfiye etmeye çalışıyorlar. Yönetimin canını neden
sıkıyorsunuz? Neden Olimpiyatların ardından hala sizinle
uğraşmaya devam ediyorlar?
Şüphesiz dertleri Olimpiyattı. Biz de baskının Olimpiyatlarla
birlikte sona ereceğini düşünmüştük. Ama öyle olmadı. Bu da
galiba, iktidarı elinde tutanları rahatsız eden bir çok ciddi
konuyla ilgilenmeye devam etmemizden kaynaklanıyor.
İyi biliyorlar ki, EkoVahta var olduğu sürece, kendilerine rahat
yok. Kişilerin konumu bizi ilgilendirmiyor. Eğer ekolojik bir
problem varsa, vatandaşların hakları ihlal ediliyorsa, arkasında
kimin olduğuna bakmaksızın konuyu ele alır ve kamuoyu ile
paylaşırız. Bu da tabi ki menfaatlerine dokunulanların hoşuna
gitmez.
Yevgeni Vitişkonun durumunda ilerleme var mı? Yetkililer, orman
ve sahili çevreleyen, savcılığın talebiniz üzerine yaptığı
denetlemede tespit edemediği çiti gördüler mi?
Geçen yıl Aralıkta, Krasnodarda toplanan RF devlet başkanlığı
bünyesindeki insan hakları konseyinin temsilcisi ile Krasnodar
Kray tabi kaynaklar bakan yardımcısı burada inceleme yaptı.
Bunun ardından, Krasnodar yönetimi ve kontrol organının çitin
olmadığını söylemesi zor olacak.
Çit konusu ve Vitişkonun haksız yere hapsedilmesi bu
toplantının ana konularından biri idi. Bu durumun değişeceği
konusunda bir parça umut verdi. Fakat toplantının üzerinden iki
aydan fazla süre geçmesine rağmen herhangi bir ilerleme yok.
Geçen hafta RF devlet başkanlığı bünyesindeki insan hakları
konseyinin tavsiyeleri yayınlandı. Aralarında bu problemli
mesele de var. Umuyorum ki, artık çözülecek.
Yevgeni hapiste kendisini nasıl hissediyor?
18 Şubatta, cezaevine gönderilmesinin yıldönümünde,
aktivistlerimiz onu Tambov bölgesinde ziyaret etti. Kendisini
iyi hissediyor, tabi ki cezaevinde ne kadar mümkünse o kadar iyi
hissediyor. Şartlı tahliye için dilekçe verdi. Cezasının üçte
birini çektiği için şartlı tahliye hakkına sahip. Umuyoruz ki,
mahkeme başvurusunu kabul edecek ve Yevgeniyi serbest
bırakacak.
Serbest kalmasının ikinci yolu dilekçe verilmiş olan Rusya
Yüksek Mahkemesi denetim merciidir. Ancak başvurunun ne zaman
görüşüleceğini henüz bilmiyoruz.
Olimpiyatların ardından hangi ses getiren kampanyalara imza
attınız?
Büyük kampanyalar yürütmedik. Tkaçevin yazlığı ve
Olimpiyatların kötü mirası Lunnaya Polyana ile ilgilenmeye
devam ediyoruz. Duma milletvekili ve eski Kuban vali yardımcısı
Aleksandr Remezkovun Karadeniz sahilindeki yazlığı etrafında
kanunsuz şekilde yapılan çitle ilgilenmeye başladık.
Başka konular da var. Bu yıl, bizim için rekor olan bir rakamda
ekoloji ihlalleri hakkında farklı mercilere başvuruda bulunduk.
Başvurularımız sayısı yaklaşık 750.
Çevre İzleme Örgütünü yok etmek isteyenlerin hatası, bu şekilde
davranarak faaliyetlerimizi durdurmalarının mümkün olmadığını
anlamamalarıdır. Mahkeme ile bizi tasfiye etseler, hukuken
kapatsalar da, organize ekoloji aktivist topluluğu olarak yok
olmayacağız. Her halükarda aktif olmaya devam edeceğiz. Böyle
bir şey olursa, yönetim tam tersine, bize herhangi bir şekilde
etki etme ve kontrol etme imkanından mahrum kalacaktır.
Adıgey Yüksek Mahkemesi, Adalet Bakanlığının talebi üzerine bazı
yasal şartları yerine getirmediğiniz için tüzel kişiliğinize son
verdi. Eksiklikleri giderdiniz mi?
Teknik konularda uyarılar vardı. Rapor ve incelemeler için bazı
belgelerin teslim edilmemesi gibi şeyler. Tüzükle ilgili
uyarılar da vardı. Bu uyarıların önemli bölümü aslında haklı
değildi ve biz tümünü detaylı şekilde idareye ulaştırdık. Ama
haklı olan uyarılar da vardı. Örneğin, tüzüğün bazı yönleriyle
hayır kuruluşları federal kanunu ile uyumsuzluk arz ettiği
gösterildi ki, gerçekten, bu tür uyumsuzluklar vardı. Sonuç
olarak biz hayır kuruluşu statüsünü reddettik, şu anda bu kanun
bizi kapsamıyor. Tüzükle ilgili diğer uyarılar çok önemli
değildi. Buna rağmen bunları bertaraf etmek için Ocak 2015de
konferans düzenledik ve tüzükte değişiklikler yaptık, kayıt için
verdik.
Bunun dışında bize, Krasnodrar Kray, Stavropol Kray, Rostov,
Kabardey-Balkar, Karaçay-Çerkes ve Dağıstanda tüzükte
gösterildiği üzere gerçek temsilciliklerimizin olmadığı
eleştirisi yapıldı. Net bir şekilde bu temsilciliklerimizin
olduğunu ve faaliyette bulunduğunu gösterdik. Sadece iki
temsilciliğin adresleri değişti. Tek suçumuz, bu değişiklikleri
zamanında Adalet Bakanlığına bildirmemiş olmamız.
Genel olarak bizleri suçladıkları ihlallerin hepsi aslında
çalışmalarımızın özüyle alakalı değil ve bunları bertaraf etmek
kolay, bundan dolayı tasfiyemiz ile ilgili kararın haksız
olduğunu düşünüyoruz. Bu karar, anayasal haklarımızı ihlal
ediyor.
11 Martta RF Yüksek Mahkemesinin bu konuyla ilgili oturumu var
ve Kuzey Kafkasya Çevre İzleme Örgütünün tasfiyesi ile ilgili
mahkeme kararının iptali hakkındaki başvurumuzu görüşecek.
Sovyet Adıgey gazetesi, faaliyetlerinizin altı aylığına
durdurulduğunu yazdı. Ancak basın bültenlerinize bakılırsa boş
durmamışsınız.
Evet, ilkbahar 2014de EkoVahtanın faaliyetleri resmi olarak
durduruldu. Faaliyetlerin durdurulduğu şartlarda bazı şeyler
yapılamaz, örneğin banka hesaplarını kullanmak ve halka açık
faaliyetler yapmak. Bunun dışında enformasyon faaliyetleriyle
ilgilenmek, toplumsal denetimler yapmak, resmi istekler
göndermek ise mümkündür ve bizim temel olarak ilgilendiğimiz
şeyler de bunlar.
Bildiğim kadarıyla turizmin gelişmesinin Kafkasyanın doğasına
zarar vereceğini düşünüyorsunuz?
Turizmden turizme fark var. Bana göre, Kuzey Kafkasyadaki büyük
kayak merkezleri projelerinin büyük kısmı ekolojik açıdan
zararlı ve kabul edilemez.
En kötü örnek Soçide Olimpiyat yapılmış olması. Bu Olimpiyat
oyunları projesi, perestroyka sonrasından bu yana Rusya
genelinde en yıkıcı doğa tahribatı olmuştur.
Benzer bir proje Karaçay-Çerkesde Arhız tatil merkezinin inşa
edildiği yerde gerçekleştiriliyor. Adıgeyde, bizim karşı
çıktığımız dünya doğa mirası bölgesinde Lagonaki tatil merkezi
inşa edilmek isteniyor. Kabardey-Balkardaki Elbrus-Bezengi
tatil merkezi projesi de tahrip edici. Ekolojik zararları
dışında bu projeler ekonomik açıdan da uygun değil.
Bu kadar çok sayıda, bu kadar büyük kayak merkezleri neden
gerekli, o kadar turisti nereden bulacaklar? En azından
Dağıstanda Matlas kayak merkezi gibi delice bir fikirden
vazgeçilmesi iyi oldu.
Doğanın korunmasıyla zorunlu ihtiyaçlar arasında bir orta yol
bulmak lazım değil mi?
Kesinlikle! Aslında uzlaşma var, ama Soçi Milli Parkı
bölgesindeki subtropikal iklimde kış Olimpiyatları yapmak gibi
saçma sapan fikirler de var.
Prensipte böyle ekolojik ve ekonomik maliyetlerle bu tür
Olimpiyatlar yapamazsınız. İklim şartları daha uygun olan ve her
şeyi mükemmel doğa komplekslerine zarar vermeden yapmaya uygun
yerlerin var olduğu büyük bir ülkemiz var.
Dünyanın hiç bir ülkesinde, milli parklarda korunan doğal
komplekslerin yıkılması pahasına Olimpiyatlar yapılmadı. Şu ana
kadar böyle bir şey sadece Rusyada düşünüldü. Bundan dolayı,
uzlaşının mümkün olmadığı bir durum var.
Hükümetler, Kafkasyayı daha zengin bir bölgeye çevireceğini
umarak turizmin gelişmesi yönünde hesaplar yapıyor.
Turizmi geliştirmek lazım, ama bunu akıllıca, her şeyin kendini
amorti edeceği, yapıcı bir gelişim faktörü olarak hizmet
vereceği tarzda yapmalı. Maalesef bunların hiç biri yok.
Örneğin, Krasnoya Polyanaya duble yol inşa edildi. Soçi
Olimpiyatlarındaki en maliyetli yer oldu. Ve buranın hiç bir
zaman kendini amorti etmeyeceğini herkes biliyordu.
Kafkasyanın her yerindeki benzer projelerde böyle oluyor.
Rasyonel olmayan, büyüklük tutkusu hakim. Hiç bir zaman kendini
haklı göstermeyecek büyük bir şey inşa etmek çılgınlığı var.
Kaynakları mahvetmeden, vahşi doğayı endüstriyel manzaraya
çevirmeyecek koruyucu turizm yollarını geliştirmek lazım,
doğanın korunmasını ve yerel halkın çıkarlarını göz önünde
bulundurmak lazım.
Kabardey-Balkarda Elbrus-Bezengi projesi yerel halkın
çıkarlarına ters düşüyor, çünkü bu projenin gerçekleştirilmesi
sonucunda halk, hayvan meralarının önemli bölümünden mahrum
olacak.
Tüm bu durumlar yolsuzluk, doğayı koruyucu gerekli
mekanizmaların olmayışı, bayağı inşaat kültürü, Kafkasyada
turizmin gelişimi adı altında yasal ölçülerin ihlal edilmesiyle
daha da şiddetleniyor.
Şahsen sen, sadece ekolojik faaliyetlerle değil siyasetle de
ilgileniyorsun. Peki siyasete dokunmadan ekoloji ile ilgilenmek
mümkün mü?
Yabloko partisinden ayrıldıktan sonra siyasi faaliyetlerle
ilgilenmiyorum. EkoVahta ise prensipte siyasetle ilgilenme
hakkına sahip değil ve ilgilenmiyor da. Buna rağmen bir çok doğa
koruma kampanyamız siyasi olarak değerlendiriliyor. Ama,
faaliyetlerimizin kimin gözünde nasıl değerlendirildiği bizim
sorunumuz değil.
Örneğin, Rusya devlet başkanı veya herhangi bir bölge liderinin
öncülüğünde herhangi bir yer inşa ediliyor ve burada da kanunlar
ihlal edilip, vatandaşın hakkı kısıtlanıyorsa, EkoVahta bununla
mücadele etmeye başlıyor, nedense bir çokları bunu siyasi olarak
adlandırıyor. Halbuki burada siyaset yok, doğa koruma faaliyeti
var.
Eğer kanun ihlali varsa bunu açıklıyoruz, kontrol organları
tarafından gereken önlemlerin alınmasını talep ediyoruz. Herkes
kanun karşısında eşit olmalı. Her kim olursa olsun, kimsenin
doğayı tahrip etmeye hakkı yok.
Aynısı muhalif siyasilerden kaynaklanırsa yine aynı şey geçerli
olacaktır. Bizim için hepsi bir. Doğaya tehdit nerden gelirse
gelsin aynı şekilde mücadele ediyoruz.
Tkaçevin yazlığı meselesi de aynı mı?
Bu, benzer olaylardan biri. Krasnodar Kray Tuapse bölgesi Bjid
köyünde sözde Tarımkompleks firması adına kanunsuz şekilde
orman varlığına el konuldu ve çitle çevrildi. Bu problemle
ilgilendik ve ihlal giderilinceye kadar da ilgilenmeye edeceğiz.
kaynak : http://ajanskafkas.com/ |