VEDAT ÖZDAN /
Dünyanın en güvenli şehri hangisi? İstanbul ne kadar güvenli bir
şehir?
The Economist Intelligince Unit tarafından geliştirilen
Güvenilir Şehirler Endeksi 2015e göre (The Safe Cities Index
2015) Tokyo dünyanın en güvenli şehri. Tokyoyu Singapur ve
Osaka izliyor.
2020 Kış Olimpiyatlarında İstanbulu geride bırakarak ev
sahibi ülke olma hakkını kazanan Tokyo, yaklaşık 36 milyon
nüfusla dünyanın en kalabalık şehri. Japonya nüfusunun yaklaşık
yüzde 28si Tokyoda yaşıyor.
Endekse göre Avrupanın en güvenilir şehri Stokholm. Avrupadan
ilk ona giren diğer iki şehir Amsterdam ve Zürih.
Endeksin en altında yer alan üç şehir Ho Chi Minh, Tahran ve
Jakarta.
Şehir güvenliği kavramına dijital güvenlik kategorisini
ekleyerek yeni bir boyut getiren endeks beş kıtadan dünya
çapında 50 şehri dört kategori itibariyle sıralıyor. Bu
kategoriler: dijital güvenlik, 2) sağlık güvenliği, 3)
altyapı güvenliği ve 4) kişisel güvenlik.
Endeksi geliştiren ekibe göre şehirlerde insanlar sadece
offline değil, online ortamlarda da biraradalar ve dijital
güvenliği hesaba katmayan bir şehir güvenliği olamaz.
Tokyo dijital güvenlik kategorisinde en yüksek puanı alan şehir.
Birkaç istisna dışında gelişmiş ülke şehirleri sıralamanın ilk
yarısında, gelişmekte olan ülke şehirleriyse sıralamanın ikinci
yarısında. İstisnalar şunlar: Abu Dhabi ilk yarı içinde. Roma ve
Milano ise ikinci yarı içinde.
TABLO 1
TABLO 2
TABLO 1 en güvenli ilk 20 şehri gösteriyor.
TABLO 2 ise 50 şehri, bulundukları bölgelerdeki güvenlik
sıralamaları itibariyle gösteriyor:
İstanbul 50 şehir arasında 100 puan üzerinden 62.25 puanla dört
kategorinin ortalaması bakımından endeksin 41inci sırasında.
Yani, dört kategorinin tamamı dikkate alınarak yapılan
sıralamada sondan 9uncu. İstanbulun kendilerinden daha güvenli
olduğu şehirler sona doğru sırasıyla şunlar: Delhi, Moskova,
Mumbai, Mexico City, Riyad, Johannesburg, Ho Chi Minh, Tahran ve
Jakarta.
İstanbul, 2013 yılı itibariyle kişi başına düşen gelir
bakımından düşük orta gelir kategorisinde yer alan bir şehir.
Kişi başına düşen geliri 10 bin dolarla 30 bin dolar arasında
olan şehirler bu kategoriye giriyor. Endekse dahil 50 şehirden
bu kategoriye giren 16 şehir arasında İstanbul dört kategori
ortalaması bakımından 12nci sırada.
Kategoriler itibariyle İstanbul dijital güvenlik bakımından
sondan ikinci sırada yer alıyor. Son sırada yer alan şehir
Tahran. İstanbul sağlık güvenliği bakımından 46ncı sırada. Yani
sondan 4üncü. Sağlık güvenliği bakımından İstanbul maalesef
Bangkok, Delhi, Riyad ve Jakartadan daha kötü durumda.
Biraz da sevinelim: Altyapı güvenliği bakımından İstanbul
27inci sırada. Çok da kötü değil yani. İstanbulun en iyi
olduğu güvenlik kategorisi kişisel güvenlik. İstanbul kişisel
güvenlik kategorisinde 18inci sırayla daha çok gelişmiş ülke
şehirlerinin yer aldığı ilk 25 şehir arasında yer alıyor.
Endekse göre İstanbul kişisel güvenlik bakımından Paris, New
York, San Francisco, Los Angeles, Şikago, Milano, Madrid gibi
dünya şehirlerine göre daha güvenli bir şehir.
Ek bilgi:
Dünya şehirli nüfusu 3.9 milyar. Bunun yüzde 50si nüfusu 500
bin ve altı olan şehirlerlde yaşıyor. Diğer yüzde 50 ise mega,
büyük (large), orta ölçekli ve küçük ölçekli şehirlerde yaşıyor.
10 milyon ve fazlası nüfusa sahip şehirlere mega şehir
deniliyor. Örnek Şanghay. Mega şehirlerin toplam nüfusu 453
milyon. Toplam dünya şehirli nüfusunun yüzde 12si mega
şehirlerde yaşıyor. 1990 yılından bu yana mega şehirlerin nüfusu
neredeyse 3 kat artmış.
Nüfusu 5 ile 10 milyon arasında olan şehirlere büyük şehir
deniliyor. Büyük şehirlerin nüfusu toplam dünya şehirli
nüfusunun yüzde 7si. Örnek Şikago.
Nüfusu 1 ile 5 milyon arasında olan şehirlere orta ölçekli
şehir deniliyor. Örnek Sidney. Orta ölçekli şehirlerin nüfusu
827 milyon. Dünya şehirli nüfusunun yüzde 20si orta ölçekli
şehirlerde yaşıyor.
Nüfusu 500 bin ile 1 milyon arasında olan şehirlere küçük
ölçekli şehir deniliyor. Küçük ölçkekli şehirlerin nüfusu 363
milyon. Dünya şehirli nüfusunun yüzde 11i küçük ölçekli
şehirlerde yaşıyor.
Endeksle ilgili ayrıntılı bilgi için bakınız:
http://safecities.economist.com/wp-content/uploads/2015/01/EIU_Safe_Cities_Index_2015_white_paper-1.pdf
Kaynak : http://t24.com.tr/
|