VEDAT ÖZDAN
30 Kasımdaki
İsviçre referandumundan milyonerlere kötü haber çıkabilir
30 Kasım günü İsviçrede ülke genelinde üç maddesi
ayrı ayrı oylanacak olan bir referandum var. Oylanacak maddeler
şöyle:
1) İsviçre Merkez Bankasının altın rezervleriyle ilgili madde:
İsviçre Merkez Bankasının altın satmaması, banka aktiflerinin
en az yüzde 20si kadar altın rezervi tutması ve altın
rezervlerini yurtdışında değil, kendi kasasında tutması.
2) Vergileme sistemiyle ilgili madde: Zengin yabancıların
yararlandıkları götürü vergileme (lump sum taxation)
usulünün kaldırılması.
3) İsviçreye göçün sınırlandırılmasıyla ilgili madde: Yabancı
göçünün yılda İsviçre nüfusunun binde 2siyle sınırlandırılması.
Bugüne kadar bu referandum, altın fiyatlarına olası etkileri
itibariyle İsviçre Merkez Bankasının altın rezervleriyle
ilgili maddesi bakımından gündeme geldi. Oysa oylanacak iki
önemli madde daha var.
Yazımızın cevap aradığı soru şu: Referandumun, aralarında
Türklerin de bulunduğu birçok yabancıyı etkileyebilecek
Vergileme sistemiyle ilgili maddesi kabul edilirse, neler
olabilir?
İsviçrede gelir getirici faaliyeti olmayan yabancıların
yararlanabildiği götürü vergileme sisteminde matrah ve oran,
kişinin yurt içi ve yurt dışı gelirlerinin toplanması ve artan
oranlı gelir vergisi tarifesine göre belirlenmesi esasına
dayanmıyor; kişinin yaşam tarzına ve harcama alışkanlıklarına
dayanıyor.
İsviçrede gelir elde etmeyen yabancıların yararlandığı götürü
vergileme sisteminden serbest çalışan yabancılar, yabancı sporcu
ve sanatçılar da yararlanabiliyor.
İsviçre 19. yüzyılda, zengin İngilizleri emekli olduktan sonra
Cenevre Gölü etrafında yaşamaya teşvik etmek üzere vergileme
rejiminde değişiklik yaptı ve zengin yabancılar için kişiye
özel, götürü vergileme sistemine geçti. Daha sonra birçok kanton
kişiye özel vergileme sistemi yoluyla yabancı zenginleri
kantonlarına çekme yoluna gitti.
Referandumun Vergileme sistemiyle ilgili maddesi, götürü
vergilemenin kaldırılması anlamına gelen Milyonerler için vergi
indirimlerine son adı verilen bir inisiyatifle gündeme geldi.
İnisiyatif, Mecliste grubu bulunan Alternatif Liste (sol kanat)
tarafından başlatıldı; Sosyal Demokratlardan, Yeşillerden ve
sendikalardan destek gördü.
İnisiyatife göre götürü vergileme İsviçre anayasasınca da
güvence altına alınmış olan eşit haklar ilkesine aykırı, keyfi
uygulamalara yol açıyor.
Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Christian Levrat maddeye
destek isterken şu görüşü savunuyor: Götürü vergileme
İsviçrede kabul edilemez bir ortama yol açtı. Kabul edilemez,
çünkü orta sınıftan bir vergi mükellefi birkaç kilometre
ilerisinde yaşayan bir yabancı milyonerden veya milyarderden
daha fazla vergi ödüyor.
Sol cenah genel olarak sistemin keyfi olduğunu, vergiden
kaçınmak için kötüye kullanıldığını, sistemden yararlananların
esasen İsviçrede vergiye tabi bir kazanç elde etmediklerini,
yani bir katma değerlerinin olmadığını, İsviçre dağlarında
aylarca boş kalan lüks dağ evlerinin kimseye bir yarar
sağlamadığını; tersine, harcamayan ve ev fiyatlarını
yükseltmekten başka bir işe yaramayan süper zenginlerin, ev
satınalabilmek için İsviçre vatandaşlarının daha fazla çalışmak
zorunda bıraktıklarını iddia ediyor...
İnisiyatife merkezden ve sağ kanattan şiddetli eleştiriler var:
Götürü vergileme çifte vergilemeyi önlemek üzere çıkarıldı.
İsviçrede yaşayan ve sistemden yararlanan zenginler gelir elde
ettikleri ülkelerde vergi ödüyorlar. Vergilenen kazanç ya da
servet İsviçrede tekrar artan oranlı vergiye tabiye tutulmasın
diye bu sisteme geçildi, deniliyor.
Esasen götürü vergileme en çok iklim ve çevre şartları güzel
olan kantonlarda uygulanıyor. Sırasıyla Vaud, Valais, Ticino,
Cenevre, Graubünden ve Bern, götürü vergilemeden en fazla
istifade eden kantonlar.
Malum, İsviçrede kantonlar kendi vergileme mevzuatlarını
belirleme yetkisine sahipler. İnisiyatife karşı olanların en
büyük argümanı, maddenin kantonların otonom yapısına ve
federalizme aykırı olması.
Sağ cenah genel olarak, her kanton kendi vergi sistemlerini
seçebilmeli, madde kabul edilirse zenginler ülkeden kaçar,
zenginlerden alınan vergileri telafi etmek için yurttaşlar daha
fazla vergi ödemek zorunda kalır, götürü vergileme sistemini
aynı amaçla Fransa, Portekiz ve İspanya da uyguluyor, kendi
ayağımıza ateş etmeyelim, görüşünde.
Buna karşı sol cenah ise Yabancılar bu ülkeye huzur, istikrar,
yaşam tarzı ve olumlu iş ortamı nedeniyle geliyorlar. Ve tüm
bunlardan yararlanma karşılığında ülke ekonomisine çok az
katkıda bulunuyorlar. savında.
Daha önce G20 Avusturalya zirvesi gündeminin en sıcak
maddelerinden birisinin vergileme olduğunu, vergi cennetleri ve
kişiye özgü vergileme sistemlerinin mercek altında olduğunu
yazmıştık.
30 Kasım Pazar günü İsviçrede yapılacak olan referandumda
vergileme maddesi kabul edilirse, götürü vergileme sisteminin
avantajından yararlanan İngiliz rock yıldızı Phil Collins,
Formula 1 sürücüsü Lewis Hamilton, Rus milyarder Viktor
Vekselberg dahil, aralarında Türklerin de bulunduğu, adını
bilmediğimiz 5.600 yabancı milyoner ve milyarder, bir durum
değerlendirmesi yapmak zorunda kalacak.
kaynak : http://t24.com.tr/
|