Türkiye
Cumhuriyetin Ekim ayı ihracat rekorunu nasıl kırdı?
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi,
Ekim ayı ihracat rakamlarını Kırklarelinde açıkladı. TİM
verilerine göre Ekim ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre
yüzde 6,7 artışla 12 milyar 598 milyon dolar oldu. Böylelikle
Cumhuriyet tarihinin en yüksek Ekim ayı mal ihracatı
gerçekleştirilmiş oldu. Rakamlara göre komşu ülkelerde küçülen
Türkiye ihracatı en büyük 10 pazarımız baz alındığında Almanya,
Birleşik Krallık, İtalya gibi Avrupa ülkelerindeki artış
Cumhuriyet Şamiyonluğu getirdi. Tır geçiş krizi yaşadığımız
İrana olan ihracatımız da yüzde 75 artış gösterdi. Irak, Rusya
gibi ülkelerdeki ihracat kaybına rağmen ihracat bu artışlarla
artıya geçti.
Tır geçişleri konusunda problem yaşadığımız İrana olan
ihracatımız herşeye rağmen yüzde 75 artış gösterdi. Ama bu artış
yeni değil. İran ihracatının geçtiğimiz ay önceki yıl aynı aya
göre olan artışı yüzde 119 oranındaydı. Aynı oran Ağustosta
yüzde 57 olarak gerçeklemişti. Yani İran ihracatı önceki yıl
aynı aya göre küçülmemiş olsa da bu ay büyümesi yavaşladı. Bu
yavaşmaya rağmen İran Türkiyeden ihracat artışının en fazla
olduğu ülke oldu. İlk 10 ülke içinde en hızlı ihracat hızlı
artışını yaşadığımız İranın toplam ihracattaki payı ise yüzde
2.44ü buldu.
İRAN İHRACATI DÜŞER Mİ
İranla yaşanan krizin çözümü için çalışan baş aktörlerden
Uluslar Arası Nakliyeciler Derneği UNDnin İcra Kurulu Başkanı
Fatih Şenere göre bu artışın iki nedeni olabilir. Bunlardan
biri demiryolu veya uçak ile taşınabilen mallardaki artış.
Diğeriyse Türki Cumhuriyetlere yapılan ihracatn İran arabaları
tarafından gerçekleştirildiğinde aslında İrana olan ihracatın
artıyor gibi gözükmesi.
Şener konuyu şöyle açıklıyor Normalde İranın Türkiyeden
üçüncü bir ülkeye ihracat yapması yasak. Ancak İran tırları
zaman zaman ihracatı İrana gibi göstererek ürünü Türki
Cumhuriyetlere taşıyor. Yani Türki Cumhuriyetlere olan artış
görünmüyor, İrana olan gibi görünüyor.
İstanbul kimyevi Madde İhracatçıları Birliği Başkanı Murat
Akyüze göre ise İranla yaşanan tır sorunun etkilerinin
görülmesi için henüz erken.Akyüz Özellikle son iki haftada
İrana olan ihracatta maliyet bu tır sorunu nedeniyle tır başına
ortalama 1500 dolar arttı. Bu bizim çngöremediğimiz bir maliyet
artışı. Anlaşmaları yaparken bu maliyeti bilmediğimiz için şimdi
b artışa biz katlanıyoruz. Aslında İran rahatlıkla ihracat
yapabilen bir ülke de değil. Bir yönden Türkiyeye bağımlı.
Tırların problemleri belirli sektörlere yansımış olsa da o
etkileri henüz göremeyiz. Görmemiz 2-3 ayı bulur.
İranla olan tır sorunu Iraka olan ihracatı da olumsuz
etkileyebilir. Bölgede yaanan sorunlardan dolayı Iraka giden
Tırlar İrana gidiyor, ardından Bağdata en yakın noktadan girip
malı teslim ediyordu.
KOMŞULAR KÜÇÜLSE DE AVRUPA BÜYÜYOR
Ekimde zaten büyük bir ihracat sektörü olan hazırgiyimde büyüme
yüzde 12.7 oldu. İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi yakın
coğrafyada pazar kaybeden sektörün büyümesinde özelikle
Avrupadaki büyümenin etkili olduğunu ifade etti.
Tanrıverdi 2023 hedefleri için zaten yüzde 10 üzerinde
büyümemiz lazım. Yakın coğrafyada çok pazar kaybettik. Rusya,
Ukrayna, Suriye ciddi pazarlardı. Ama daraldılar. Avrupada
pazarının hızlanmasıyla Avrupada büyüyoruz. İspanyol markalar
üretimi yapıyor. Zara buradan büyüyor. diye konuştu.
Tim rakamlarına göre en fazla ihracat yaptığımız 8inci pazar
olan İspanyaya olan ihracatımız Ekim ayında bir önceki yıl aynı
aya oranla yüzde 3.3 büyüdü. Buna karşın en büyük 6ncı
pazarımız olan Rusyaya ihracatımız yzde 20.6 düşüş gösterdi.
Bu arada Mısır da en fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında
hızlı büyüyen oldu. Bu artışta en büyük rolü oynayan
sektörlerden birş Kimyevi Maddeler sektörü oldu.
B PLANI ETKİSİ
Murat Akyüz artışın nedenini şöyle açıkladı: Mısırda ihracat
yapmamız konusunda ciddi bir engelleme vardı. Bu nedenle
geçtiğimiz bir yılda Mısıra olan ihracatımızda yüzde 50lerin
de üzerinde bir düşüş yaşadık. Ama son dönemlerde bu etki
azalmaya başladı. Ama sadece Mısır etkisi demek sektöre
haksızlık olur. Büyümede plastik ambalajların ciddi bir etkisi
var. Çevre ülkelerdeki sıkıntılar nedeniyle ihtacat farklı
ülkelere gitmeye başladı. Artık Mısır almıyorum deyince
ihracatçı o ürünü B Planında olan başka bir ülkeye satmaya
başladı. Türkiye ihracatı çevre ülkelere bağımlıydı. Bizim
elimizde olmayan çevresel sıkıntılar nedeniyle bizim
ihracatçımız ihracatını artık komşuya yapamasa da farklı
pazarlar buluyor.
Kaynak :http://www.wsj.com.tr/articles/SB11912131382502414519004580250091214893262 |